Τέλος στον εκφοβισμό!
Παρακάτω προβάλλονται διάφορα άρθρα, εργασίες και κείμενα που αφορούν τον εκφοβισμό.
Ένα παιχνίδι ρόλων για την αποτροπή του σχολικού εκφοβισμού.
Άρθρο από τη καθηγήτρια Ζαϊρή Καλλιόπη – Ευαγγελία
Md. Καλλιόπη - Ευαγγελία Μιχ. Ζαΐρη,Φιλόλογος του 1ου Ημερήσιου ΕΠΑΛ Καλύμνου
Το 2004 αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Κρήτης με ειδίκευση στη Κλασική Φιλολογία. Το 2008 έγινε κάτοχος του μεταπτυχιακού της Βυζαντινής Φιλολογίας από το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Εργάζεται από το 2007 στο χώρο της εκπαίδευσης. Είναι παντρεμένη και μητέρα τριών παιδιών. Τον ελεύθερό της χρόνο ασχολείται με την εκκλησία του Σταυρού.
Εφηβεία: Γονείς-έφηβοι. Προτροπές με στόχο την επίτευξη συνεργασίας.
Αφορμή για την σύνταξη του παρόντος άρθρου αποτελεί η δράση η οποία διοργανώθηκε στο 1ο ημερήσιο ΕΠΑΛ Καλύμνου, με τη συνεργασία του ψυχίατρου κυρίου Μιχάλη Μαύρου και του ψυχολόγου του σχολείου κυρίου Χαράλαμπου Απιδόπουλου, για ένα ιδιαίτερα φλέγον ζήτημα που αφορά τη μερίδα των γονέων, των μαθητών και του εκπαιδευτικού προσωπικού. Η θεματική του παραπέμπει στην εφηβεία, στην συνεργασία των εφήβων, στις αρνητικές επιπτώσεις του συμπεριφοριστικού πλαισίου των μαθητών στο χώρο μέσα και έξω από το σχολείο, και προτάσεις αντιμετώπισης ή συνεργασίας μέσα από το πρίσμα της ψυχολογίας.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό υγείας ως εφηβεία χαρακτηρίζεται η ηλικιακή περίοδος από τα δέκα ως τα δεκαεννέα έτη ζωής ενός ανθρώπου, που συμπίπτει συχνά με τη μέση ηλικία των γονέων, η οποία λειτουργεί ως τροχοπέδη στην επικοινωνία λόγω του χάσματος των γενεών. Σε μια δύσκολη και μεταβατική ηλικία οι γονείς καλούνται να κατανοήσουν ότι υφίσταται μεγάλη διαφορά στη χρήση δεξιοτήτων για να μεγαλώσουν ένα παιδί και να γαλουχήσουν έναν έφηβο. Οφείλουν να έχουν ρεαλιστικές προσδοκίες και να μην επιζητούν μια τέλεια σχέση ή ένα τέλειο παιδί, καθώς και ο ίδιος ο άνθρωπος δεν είναι ένα τέλειο ον. Συχνά παρατηρείται οι ανησυχίες των γονέων να είναι δυσανάλογες με την πραγματικότητα και μη πραγματοποιήσιμες. Οι γονείς οφείλουν να κατανοήσουν ότι λειτουργούν ως αρωγοί, ως πρότυπα στα παιδιά τους, να διακηρύσσουν όσα πράττουν, να είναι δημοκρατικοί, να δημιουργούν την αίσθηση της ελευθερίας και της ισότητας.
Προχωρώντας στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της εφηβείας, και προκειμένου να μπορέσουμε να αντιληφθούμε τον όρο πολύπλευρα, αρκεί να λάβουμε υπόψη ότι πρόκειται για ένα αναπτυξιακό στάδιο που αποτελεί θυελλώδη περίοδο σύγχυσης με επώδυνες συναισθηματικές προσκρούσεις. Πρόκειται για στάδιο ανακαλύψεων, κατανόησης, αυτονόμησης, διαφοροποίησης από την παιδική ηλικία και συναισθηματικής ανάγκης των εφήβων. Είναι μία ιδιαίτερα αγχογόνος περίοδος στην οποία πρέπει οι γονείς να έχουν υπόψη τους ότι δεν πρέπει να την αντιμετωπίζουν ούτε ως λάθος των εφήβων αλλά ούτε και ως δικό τους.
Οι πιο συνήθεις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι έφηβοι εστιάζονται σε διατροφικές διαταραχές, αυτοκαταστροφικές και εθιστικές συμπεριφορές, ανησυχία για την εξωτερική εμφάνιση και μαθησιακές δυσκολίες. Αυτά οφείλονται στις αλλαγές με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι, οι οποίες είναι σωματικές, ορμονικές, συναισθηματικές, κοινωνικές, νοητικές, συμπεριφοριστικές, σεξουαλικές.
Οι έφηβοι αγωνίζονται να βγάλουν νόημα από τις αλλαγές που συμβαίνουν και συχνά αυτό εκδηλώνεται με θυμό. Ο θυμός μπορεί να βρίσκεται στην κορυφή ενός παγόβουνου και να κρύβει από κάτω στρες, ανασφάλεια, μετάνοια, ζήλια, προσβολή, στεναχώρια, εξουθένωση, ενόχληση, ασέβεια, μοναξιά, απόρριψη, άγχος, απογοήτευση, αβεβαιότητα, θλίψη, ενοχή και ντροπή.
Οι γονείς καλούνται να αντιληφθούν τι επιχειρεί ο έφηβος να τους εκφράσει με αυτή την συμπεριφορά και να εντοπίσουν την ανάγκη ώστε να βρουν τη λύση. Είναι απαραίτητο να μιλήσουν ανοιχτά για τις αλλαγές που βιώνουν, να τους βοηθήσουν να εκδηλώσουν τα συναισθήματά τους, να τους απασχολήσουν με πράγματα που απολαμβάνουν, δίνοντάς τους επιβεβαίωση, υποστήριξη, ενθάρρυνση, ενδυνάμωση και ουσιαστικό χρόνο.
Τι έχει λοιπόν ένας έφηβος ανάγκη; Πρώτα από όλα να είναι σωματικά και ψυχικά υγιής, να είναι ασφαλής, να επιτυγχάνει, να αναλάβει πρωτοβουλίες, να καλλιεργήσει την ενσυναίσθηση και να συνεισφέρει. Για αυτό και πρέπει να του αναθέτουν ευθύνες από την παιδική ηλικία, ώστε να αναπτύσσει δεξιότητες, να είναι αρεστός και να τον υπολογίζουν. Αποτελεί, λοιπόν, επιτακτική και καίρια ανάγκη η ουσιαστική επικοινωνία μεταξύ γονέων και εφήβων.
Τι μπορεί να κάνει λοιπόν ένας γονέας για να συνεργαστεί ο έφηβος μαζί του; Αρχικά πρέπει να προσδιορίσουν το πρόβλημα, στη συνέχεια να εκθέσουν αυτό που νιώθουν και να εκφράσουν γιατί το νιώθουν, να εξηγήσουν ποια συμπεριφορά είναι αποδεκτή και να προχωρήσουν σε συμφωνία για την επόμενη φορά. Η στρατηγική αυτή που προτείνεται ως μία έκκληση, όχι επίθεση, τους καλούν στην πραγματικότητα να συνεργαστούν μαζί τους. Είναι μια μορφή διαπραγμάτευσης που τους δίνει τη δυνατότητα να επιλέξουν, θέτοντας προτεραιότητες. Επί της ουσίας μοιράζονται μαζί τους την εξουσία, δηλαδή τους ρόλους κατά τη διάρκεια οικογενειακών συμβουλίων, ώστε να επιτευχθεί μία συμφωνία, ένας συμβιβασμός. Μεγάλο ρόλο σε αυτό τον συμβιβασμό κατέχουν τα παραδοσιακά οικογενειακά γεύματα, μια οικογενειακή ρουτίνα που εκλείπει αλλά συνεισφέρει στην επικοινωνία της οικογένειας.
Ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα για την ψυχολογία του εφήβου αποτελεί ο κοινωνικός κύκλος του εφήβου, δηλαδή οι φίλοι. Η γνώμη των φίλων μετράει πολύ για τους εφήβους, και αυτό δημιουργεί μια δύσκολη κατάσταση για τους γονείς οι οποίοι πρέπει να προσέξουν πως θα κρίνουν και θα εκφραστούν προς αυτούς, γιατί κινδυνεύουν να δημιουργήσουν ακόμα έναν ισχυρό συνασπισμό εναντίον τους. Οφείλουν να έχουν ξεκάθαρο στο μυαλό τους ότι οι φίλοι αποτελούν καθρέφτη του εαυτού του εφήβου που θέλουν να νιώθουν ότι ανήκουν σε μία ομάδα, διότι είναι η ανάγκη για κοινωνικοποίηση.
Ένα πρόσθετο πολύ σοβαρό θέμα μέσα στο πλαίσιο αυτό αφορά τα μέσα δικτύωσης, αφού κατά κοινή ομολογία αποτελούν καταλύτη στη ζωή των εφήβων και των γονέων. Ο τρόπος όμως που χρησιμοποιούνται μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος, γι' αυτό πρέπει να τεθούν κανόνες και να δημιουργηθεί ένα συμβόλαιο με βασικές συνιστώσες, να καταστεί ξεκάθαρο ότι στο διαδίκτυο απαγορεύεται η αποκάλυψη πραγματικών στοιχείων καθώς ελλοχεύουν πολλοί κίνδυνοι για τη ζωή τους.
Ποιο είναι λοιπόν το μυστικό που κρύβεται πίσω από όλα αυτά; Η επικοινωνία ! Τα κανάλια της πρέπει να μείνουν ενεργά και οι γονείς να είναι δίπλα στους εφήβους ακόμα και αν διαφωνούν μαζί τους, χωρίς να χάνουν την ευκαιρία να επικοινωνούν, καθώς πολλές χαμένες ευκαιρίες σηματοδοτούν το τέλος της μεταξύ τους σχέσης. Προτείνεται, οι γονείς να θυμηθούν τα δικά τους εφηβικά χρόνια και να δείξουν αντοχή, αντίσταση στον πειρασμό να επιλύσουν προβλήματα για χάρη των παιδιών τους, να θέσουν προτεραιότητες, όρια, να είναι ευέλικτοι, να είναι παρόντες και ενθαρρυντικοί. Όλα αυτά θα τους βοηθήσουν να λειτουργήσουν ως πρότυπο, πρέπει όμως και εκείνοι να φροντίσουν τον εαυτό τους, να προσπαθήσουν να ανιχνεύσουν και να ικανοποιήσουν τις δικές τους ανάγκες ώστε να είναι ισορροπημένοι για να διατηρήσουν αντίστοιχα μια ισορροπημένη σχέση με τα παιδιά τους.
Συνοψίζοντας, οι γονείς οφείλουν να οδηγηθούν στο συμπέρασμα ότι πρέπει να είναι πάντα παρόντες κοντά στους εφήβους, αντιμετωπίζοντας την εφηβεία ως πρόκληση και ευκαιρία για αυτοβελτίωση. Οι έφηβοι είναι μαθητευόμενοι ενήλικοι και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζονται.
Χρειάζεται θάρρος να αναπτυχθείς και να γίνεις ποιος είσαι πραγματικά. E. cummings.
Παρακάτω μπορείτε να δείτε τη παρουσίαση της δράσης, το φυλλάδιο ενημέρωσης γονέων
και φωτογραφικό υλικό. Η παρουσίαση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο δράσης της αξιολόγησης του Σχολείου και αφορά τον άξονα Σχέσεις Σχολείου Οικογένειας και τη Πρόληψη κι αντιμετώπιση σχολικής βίας και εκφοβισμού, από δύο ομάδες εκπαιδευτικών. Οι εκπαιδευτικοί που συμμετείχαν κατά ομάδα και κατά αλφαβητική σειρά.
Ομάδα Α
Απιδόπουλος Χαράλαμπος
Ζαΐρη Καλλιόπη Ευαγγελία
Ιακώβου Ιωάννης,
Μακαρούνα Μαρία
Μπαϊράμης Ιωάννης
Παπαπαρνάβα Όλγα.
Ομάδα Β
Βόλος Εμμανουήλ
Κούκας Γεώργιος
Μιχάλης Μανώλης
Περλέγκος Βασίλειος
Πετρόπουλος Γεώργιος
Σιλίρης Αντώνιος
Πρόσκληση:
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΑγαπητοί γονείς και εκπαιδευτικοί, τη Τετάρτη 01 Μαρτίου στις 05:00 μ.μ. σας καλούμε στην παρουσίαση με θέμα : " Σχολή Γονέων : Εφηβεία. Πώς να κάνετε έναν έφηβο να συνεργαστεί" που θα κάνει καθηγήτρια Ζαϊρή Καλλιόπη – Ευαγγελία , ο ψυχολόγος του σχολείου μας κος Απιδόπουλος και ο ψυχίατρος κος Μ. Μαύρος Η παρουσία σας θα μας τιμήσει ιδιαίτερα. Σας περιμένουμε!
Φωτογραφίες
Ένα γράμμα στον Ομάρ. Οι μαθήτριες στη Β Νοσηλευτική κλήθηκαν να γράψουν ένα γράμμα στον Ομάρ , ένα παιδί που έχει έρθει τώρα στην Ελλάδα και κοντεύει να φτάσει στην αλλοτρίωση. Ο σκοπός του γράμματος ήταν να το συμβουλεύσουν , να το ενθαρρύνουν και να νιώσει αποδοχή.
Η Δράση ανήκει στο πλαίσιο Αξιολόγησης
εκπαιδευτικού έργου σχολικών μονάδων ,Σχέδιο Δράσης: ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ
ΚΛΙΜΑΤΟΣ ΑΛΛΗΛΟΣΕΒΑΣΜΟΥ, ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ ΚΑΙ ΣΕΒΑΣΜΟΥ ΤΗΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
Άξονας: Σχέσεις μεταξύ μαθητών / μαθητριών Σχολική Μονάδα: 1ο ΗΜΕΡΗΣΙΟ
ΕΠΑΛ ΚΑΛΥΜΝΟΥ - ΕΠΑΛ ΚΑΛΥΜΝΟΥ ,
Ομάδα κατά αλφαβητική σειρά:
Γούναρης Θεόδωρος
Εργάς Θεόφιλος
Παπάζογλου Δημήτρης
Χατζοπούλου Θεοφάνη
Αγαπητέ Ομάρ,
Με λένε Καλλιόπη και είμαι μαθήτρια της Β Λυκείου. Για να είμαι ειλικρινής δεν σε γνωρίζω πολύ καιρό αλλά έχω αντιληφθεί πως είσαι από διαφορετική χώρα. Για μένα προσωπικά δεν έχει σημασία η θρησκεία, το χρώμα του δέρματος, τα πιστεύω και η γλώσσα. Όμως κάποια άλλα παιδιά δίνουν σημαντική έμφαση στην εξωτερική εμφάνιση.
Γνωρίζοντας τη νοοτροπία της κοινωνίας μου θα ήθελα να απολογηθώ για την κατάσταση που βιώνεις. Μπορώ να κατανοήσω ότι δέχεσαι ρατσιστικά σχόλια λόγω της καταγωγής σου και συχνά σε περιθωριοποιούν γιατί πιστεύουν πως έχεις κάποια ιδιαιτερότητα και δεν μπορείς να συνυπάρξεις μαζί τους ή σε θέλουν κατώτερο. Αυτά για μένα αποτελούν προκαταλήψεις οι οποίες κάποια στιγμή πρέπει να καταρριφθούν. Δηλαδή σε τι κοινωνία μεγαλώνουμε; Όμως θέλω να με ακούσεις προσεκτικά! Ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και ξεχωριστός ανεξαρτήτως της καταγωγής του, έχεις το δικαίωμα να ντύνεσαι όπως θέλεις χωρίς να ντρέπεσαι για την εθνικότητα σου, μπορείς να μιλάς στη μητρική σου γλώσσα χωρίς να φοβάσαι μην είσαι δακτυλοδεικτούμενος και να εντάξεις στην καινούργια σου ζωή τις συνήθειες που έκανε στο παρελθόν. Ωστόσο είναι πολύ σημαντικό να μην αισθάνεσαι μοναξιά απομόνωση και αγανάκτηση στο σχολικό χώρο. Μπορείς κάλλιστα να πλησιάσεις τους συμμαθητές σου, να εγγραφείς σε μία ομάδα, να προσπαθήσεις να κοινωνικοποιηθείς, να είσαι λίγο ανεκτικός και να είσαι ανοιχτός σε νέες φιλίες.
Αυτά για τώρα Ελπίζω να σε βοήθησα στην κατάσταση που βιώνεις. Μην ανησυχείς. Όλα καλά θα πάνε.
Η φίλη σου,
Καλλιόπη
Αγαπητέ Ομάρ,
Με λένε Γεωργία, είμαι μαθήτρια του ΕΠΑΛ και πάω δευτέρα Λυκείου είμαι σε αυτό το σχολείο δύο χρόνια και οι καθηγητές είναι πολύ καλοί. Όσο για τα υπόλοιπα παιδιά μην ανησυχείς, μην τους δίνεις καν σημασία, είμαι εγώ εδώ για σένα.
Ο σκοπός μου είναι να σε κάνω να νιώσεις άνετα στο σχολείο και να σε βοηθήσω να κάνεις παρέα και με άλλα παιδιά. Θα ήθελα να ξέρεις ότι εγώ θα είμαι δίπλα σου σε ότι κι αν χρειαστείς. Αν θέλεις μπορώ να σε ξεναγήσω στο χώρο του σχολείου και να σου δείξω που είναι οι υπόλοιπες τάξεις.
Αρχικά, θα ήθελα να σου πω ότι σε αυτό το σχολείο δεν είσαι μόνος σου και ότι μπορούμε να σε βοηθήσουμε να αντιμετωπίσεις το πρόβλημά σου. Εμένα μου έχουν μάθει να είμαι κοινωνική και να μην κρίνω τον άλλο. Θα ήθελα να σου πω πως μαζί στο σχολείο μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα όπως να έρθεις να κάτσεις δίπλα μου στην τάξη και να γίνουμε φίλοι. Πρέπει να μάθεις να έχεις αυτοπεποίθηση και να τους απαντάς λέγοντάς τους πως αυτό που κάνουν δεν είναι ωραίο και πώς θα ένιωθαν αν ήταν εκείνοι στη δική σου θέση.
Η φίλη σου,
Γεωργία